တရားထိုင္ျခင္း_အက်ဳိး ၇ ခု
------------------------

တရားထိုင္ျခင္းနွင့္ ဦးေႏွာက္ဖြင့္ၿဖိဳးမႈတို႔ကို ေလ့လာမႈေတြလုပ္ေနတာ တစ္ႏွစ္နဲ႔ တစ္နွစ္ပိုပို တိုးလာတာေတြ႔ရမွာပါ။ တရားထိုင္ျခင္းရဲ႔ အက်ဳိးေက်းဇူးကို စက္ပစၥည္းေတြျဖစ္တဲ႔ fMRI၊ EEG တို႔နဲ႔ စမ္းသပ္ေလ့လာၾကၿပီး ဦးေႏွာက္ကို အက်ုိးျပဳေစတယ္ဆိုတာ သိရပါတယ္။ တရားထိုင္ျခင္းအားျဖင့္ စိတ္ဖိဆီးမႈေတြ စိတ္ဓါတ္က်တာေတြကို ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး အာရံုစိုက္ႏိုင္မႈေတြ ဦးေႏွာက္ဖြင့္ၿဖိဳးမႈေတြရွိတယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ လြန္ခဲ႔တဲ႔ နွစ္အနည္းမွ စၿပီး တရားထိုင္ျခင္းနွင့္ ဦးေနွာက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြကို ေလ့လာေတြ႔ရွိတာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။

၁။ တရားထိုင္ျခင္းဟာ
ဦးေႏွာက္အိုျခင္းကို ကာကြယ္ေပးျခင္း

University of California, Los Angeles တကၠသိုလ္မွ သိပၸံပညာရွင္မ်ားရဲ႔ ေလ့လာခ်က္အရ တရားထိုင္ျခင္းဟာ ဦးေနွာက္ကို နူပ်ဳိေစေၾကာင္း ရွာေဖြေတြ႔ရွိတယ္လို႔ ၂၀၁၅ ခုနစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၁ ရက္ေန႔က ေရးသားတင္ျပခဲ႔ပါတယ္။ ေလ့လာသူမ်ားက ပ်မ္းမၽွ အနွစ္ ၂၀ တရားထိုင္သူမ်ား ဦးေနွာက္ရဲ႔ grey matter (အသိဉာဏ္၊ စဥ္းစားဉာဏ္တစ္ရႈး) ဟာ သာမန္လူေတြထပ္ ပိုမ်ားေနေၾကာင္း ေတြ႔ရပါတယ္။ အသက္ႀကီးလာတာနဲ႔ အမွ် တရားထိုင္သူေတြရဲ႔ စဥ္းစားဉာဏ္ဟာ ေလ်ာ့မသြားပဲ ထိမ္းသိမ္းထားႏိုင္တာေတြ႔ရပါတယ္။ ဦးေႏွာက္ရဲ႔ grey matter သာမက အျခားေနရာေတြပါ တရားထိုင္ျခင္းက အက်ဳိးျပဳတယ္လို႔ ေလ့လာသူမ်ားထဲက Florian Kurth က ဆိုပါတယ္။

၂။ တရားထိုင္ျခင္းျဖင့္
ေပါက္တကရေတြးတာေတြ ေလ်ာ့နည္းေပး

ဦးေနွာက္က အလုပ္မလုပ္တဲ႔အခ်ိန္မွာဆို ဟိုေလွ်ာက္ေတြး ဒီေလွ်ာက္ေတြးနဲ႔ အတိတ္၊ အနာဂါတ္ေတြကို ပူပန္၊ စိတ္ကူးရင္တာမ်ဳိးေတြ လုပ္တက္ၿပီး ဒါေတြဟာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ ေက်နပ္မႈကို ထိေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမ်ဳိး မျဖစ္ပဲ တရားထိုင္သူေတြက မိမိစိတ္ကို မိမိ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီး ေတြးမိခဲ႔ရင္ေတာင္ မေတြးမိေအာင္ ဦးေနွာက္က ကူညီေပးတယ္လို႔ Yale University မွ ပညာရွင္မ်ားရဲ႔ ၂၀၁၁ခုနစ္ ဇူလိုင္လ ေလ႔လာခ်က္မွ တင္ျပသြားပါတယ္။

၃။ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း ေလ်ာ႔နည္းေစရန္ တရားထိုင္ျခင္း

၂၀၁၄ခုနစ္တြင္ John Hopkins မွ ေလ့လာခ်က္အရ တရားထိုင္ျခင္းဟာ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း၊ စိတ္ပူပင္ေသာကေရာက္ျခင္း ႏွင့္ နာက်င္ျခင္းတို႔ကို ေလ်ာ့နည္းေစတယ္လို႔ သိရွိရပါတယ္။ တရားထိုင္ျခင္းျဖင့္ ဦးေႏွာက္ကို ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေပးေနသလိုျဖစ္လို႔ ဦးေႏွာက္ရဲ႔ အသိစိတ္ကို တိုးျမွင့္ေစၿပီး စိတ္ကိုထိခိုက္ေစတဲ႔ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္းေရာဂါေတြမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။

၄။ တရားထိုင္ျခင္းျဖင့္ ဉာဏ္ေကာင္းလာႏိုင္

Harvard University မွ သုတသနပညာရွင္မ်ား၏ ၂၀၁၁ခုနစ္တြင္ တင္ျပခ်က္အရ တရားထိုင္ျခင္းဟာ ဦးေႏွာက္ရဲ႔ လုပ္ကိုင္ပံုေတြကို ေျပာင္းလဲေစၿပီး ဦးေနွာက္ရဲ႔ မွတ္ဉာဏ္ အသိဉာဏ္ပိုင္းေနရာေတြမွာ ပိုထူလာၿပီး ထိုေနရာေတြဟာ အသိဉာဏ္ၾကြယ္၀ေအာင္လုပ္တဲ႔ ေနရာေတြျဖစ္လို႔ အက်ဳိးအျမတ္ရေစပါတယ္။ ထို႔ျပင္ စိတ္ပူပင္ေသာက ႏွင့္ စိတ္ဖိစီးမႈကိုျဖစ္ေစတဲ႔ ဦးေႏွာက္ရဲ႔ ဆဲလ္ေတြထုတ္တာကိုလဲ ေလ်ာ့နည္းေစတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အခုလို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခ်က္ကို Lazar အဖြဲ႔မွ ၂၀၁၄ခုနစ္တြင္ ထပ္မံေလ့လာရာ တရားထုိင္ျခင္းက ဦးေႏွာက္လုပ္ပံုကိုင္နည္းကို ေျပာင္းလဲေစယံုသာမက စိတ္ၾကည္လင္ေစၿပီး ခႏၶာက်န္းမာျခင္းတို႔ကို အေထာက္အကူျပဳတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

၅။ ရက္အနည္းျဖင့္ တိုးတက္မႈေတြ႔ရွိႏိုင္

အၾကာႀကီး တရားထိုင္မွမဟုတ္ပါဘူး။ တိုးတက္လာမႈေတြကို နွစ္ပတ္ေလာက္အတြင္းေတြ႔ရွိရတယ္လို႔ SAGE ဂ်ာနယ္ရဲ႔ ေလ့လာခ်က္တစ္ခုက ၂၀၁၃ခုနစ္မွာတင္ျပသြားပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ တရားစမွတ္ၿပီး ရက္အနည္းငယ္တြင္းမွာပဲ အာရံုစိုက္ႏိုင္မႈေတြ သတိထားမႈေတြ တိုးတက္လာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စာေမးပြဲေျဖမယ့္လူေတြကို တရားထိုင္ခိုင္းၿပီး စမ္းသပ္တဲ႔အခါမွာ သူတို႔ရဲ႔ အာရံုစိုက္မႈေတြ တိုးတက္လာၿပီး အမွတ္ ပိုတက္လာတယ္လို႔လဲ ဒီေလ့လာခ်က္မွာေဖၚျပထားပါတယ္။

၆။ တရားထိုင္ျခင္းဟာ စိတ္ေသာက၊
 လူမႈေရးေသာကမ်ားကို ေလ်ာ့နည္းေစႏိုင္

ခုေခတ္ႀကီးမွာ ပူပင္ေသာကေတြမ်ားၿပီး လူေတြဟာ အလုပ္၊ မိသားစု၊ လူမႈေရး၊ ေငြေၾကးေတြနဲ႔ ခ်ာလပတ္ရိုက္ၿပီး ပူပင္ေသာကေတြ မ်ားၾကပါတယ္။ ဒီလိုပူပင္ေသာကေတြဟာ စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ ထိခိုက္ေစႏိုင္တာမို႔ တရားထိုင္ျခင္းျဖင့္ ေလ်ာ့နည္းေအာင္ လုပ္လို႔ရတယ္လို႔ ၂၀၁၃ခုနစ္မွာ Oxford Journal တြင္တင္ျပခဲ႔တဲ႔ ေလ့လာခ်က္တခုက ဆိုပါတယ္။ တရားထိုင္ရာတြင္ အဓိကက်တာကေတာ့ အသိတရားနဲ႔ သတိရွိဖို႔ပါပဲ။ သတိမထားပဲ ေလွ်ာက္ေတြးေနရင္ေတာ့ ခုလိုပူပင္ေသာကေတြကို ေလ်ာ့နည္းေစမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေလ့လာရွာေဖြေတြ႔ရွိခ်က္ကို Stanford University မွ ပညာရွင္မ်ားကလည္း ေထာက္ခံၿပီး တရားထိုင္ျခင္းဟာ အသိတရားပိုရွိၿပီး ပူပင္ေသာကေတြ ေလ်ာ႔နည္းေစတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

၇။ တရားထိုင္ျခင္းဟာ စြဲလမ္းမႈမ်ားကို
 အကူအညီေပးႏိုင္

တရားထိုင္ျခင္းဟာ လူေတြရဲ႔ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကို ထိမ္းခ်ဳပ္ေပးႏိုင္လို႔ ေဆးလိပ္၊ မူးရစ္ေဆး၀ါးနဲ႔ အရက္ျဖတ္သူမ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျပဳထိုင္တယ္လို႔ ေလ႔လာခ်က္မ်ားကဆိုပါတယ္။ တရားထိုင္ျခင္းဟာ ဦးေႏွာက္ကို ေလ့က်င့္ခန္းေပးၿပီး အသိနဲ႔ သတိစိ္တ္ကို ပိုမိုတိုးေစတာမို႔ အခုလို စြဲလမ္းတဲ႔ စိတ္ေတြကို မေရာက္ေစပဲ ကူညီေပးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

တရားထိုင္ျခင္းဟာ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြအမ်ားႀကီး ေပးတာမို႔ ခုကစၿပီး တရားထိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ အလုပ္မအားရင္ေတာင္ တေန႔ ၁၀မိနစ္ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ကေန စသြားလို႔ရၿပီး တက္ႏိုင္သေလာက္ စိတ္ကို သတိထားၿပီး ေလွ်ာက္မေတြးေအာင္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေပးပါ။ တရားစခန္းေတြကလဲ ကာင္းတာမို႔ တရားထိုင္ဖို႔ အခ်ိန္စာရင္းဆြဲရေအာင္ေနာ္။

 - yangon trend

______________________

#တရားထိုင္ျခင္းသည္
#ဦးေႏွာက္ႂကြက္သားမ်ားကို
#ေတာင့္တင္းခိုင္မာေစသည္

တရားထိုင္ျခင္းသည္လည္း ဦးေႏွာက္ႂကြက္သားမ်ားကို ေတာင့္တင္းခိုင္မာေစၿပီး ဦးေႏွာက္က်ဳံ႕ျခင္းကို တြန္းလွန္ႏိုင္ေၾကာင္း အေမရိကန္ သုေတသီမ်ားက ေျပာၾကားသည္။       ကယ္လီဖိုးနီးယား တကၠသိုလ္မွ ဦးေႏွာက္ဓာတ္မွန္႐ိုက္ ဓာတ္ခဲြခန္းဌာနမွ လက္ေထာက္ ဧည့္ပါေမာကၡအီလင္လူဒါစ္ႏွင့္အဖဲြ႕သည္ ဦးေႏွာက္အတြင္း ဖဲြ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားပံုႏွင့္ ဆက္စပ္ေနပံုကို ဦးေႏွာက္ဓာတ္မွန္ ႐ိုက္နည္းအသစ္တစ္မ်ဳိးျဖင့္ဓာတ္မွန္႐ိုက္ေလ့လာခဲ့ရာ တရားထိုင္သူမ်ားသည္ ဦးေႏွာက္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အၾကားဆက္ႏြယ္မႈပို၍ အားေကာင္းေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။        

ထို႔အတြက္ အသက္ႀကီးရင့္၍ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းျဖစ္ေစသည့္ ဦးေႏွာက္က်ဳံ႕ျခင္းကို ေလ်ာ့ပါးေစေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ ဆက္သြယ္မႈ အားေကာင္း ေသာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္အတြင္း အီလက္ထရြန္နစ္ အခ်က္ျပမႈမ်ားကို ထုတ္လႊတ္ရာတြင္ ပိုမိုျမန္ဆန္ေၾကာင္း ယင္းအေျခအေနကို ဦးေႏွာက္အစိတ္အပိုင္း အားလံုးတြင္ ေတြ႕ျမင္ရေၾကာင္း သုေတသီမ်ားက ေျပာၾကားသည္။

ပ်မ္းမွ်အသက္ ၅၂ ႏွစ္ရွိ ပံုမွန္တရားထိုင္သူ ၂၇ ဦးႏွင့္ တရားမထိုင္သူ ၂၇ဦးကို ႏႈိင္းယွဥ္ေလ့လာခဲ့ရာမွ ယခုအခ်က္အလက္မ်ားကို ေတြ႕ရွိလာျခင္း ျဖစ္သည္။ေလ့လာခဲ့သူမ်ားတြင္ ငါးႏွစ္မွ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀အထိ တရားထိုင္္သူမ်ား ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ၎တို႔သည္ ဝိပႆနာနည္း (သို႔မဟုတ္) ဇာဇန္ႏွင့္ ရွမန္သာ နည္းမ်ားျဖင့္ တရားထိုင္ေနသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ားက ေျပာၾကားသည္။

- credit

မူရင္းတင္သူ